“Sərt qaydalar yumşaldılmalıdır” – <font color=red> DEPUTAT</font>

İqtisadiyyat

05.05.2021 - 13:21

Pandemiya otel gəlirlərini və xarici qonaqların sayını ciddi şəkildə azaldıb

 

Son 10 ildə Azərbaycan turizm sənayesini inkişaf etdirdi və 2019-сu ildə beynəlxalq turizm axınının rekord dərəcədə artmasına nail oldu. Bununla birlikdə, durğunluq təkcə ölkəmizdə deyil, dünyada bir tendensiya halına gəldi. Pandemiya dünya turizmi üçün ciddi bir sınağa çevrildi.

 

Tam aydınlıq üçün turizmin dünya ümumi daxili məhsulunda (ÜDM) payının il ərzində yarıya qədər azaldığını göstərən rəqəmlərə daha yaxından baxmaq kifayətdir. Əgər 2019-cu ildə turizm sənayesinin dünya ÜDM-də payı 10,4% idisə, keçən il koronavirus pandemiyası səbəbindən bu göstərici 5,5%-ə düşdü.

 

Rəqəmlər Dünya Turizm və Səyahət Şurasının (WTTC) “Oxford Economics” ilə birgə hazırladığı hesabatdan görülülb. Yeri gəlmişkən, sözügedən hesabat pandemiyanın 185 ölkədə və dünyanın 25 coğrafi və ya iqtisadi bölgəsində turizmə təsirini əhatə edir.

 

WTTC-də qeyd edildiyi kimi, pandemiyadan əvvəl beynəlxalq turizm, birbaşa və dolayı təsirləri də daxil olmaqla, dünyada dörd yeni işçidən birini və bütün iş yerlərinin 10,6%-ni təşkil edirdi. Ancaq keçən il bu rəqəm 18,5% azaldı, bu sahədə on milyonlarla işçi işsiz qaldı.

 

Eyni zamanda, daha çox insanın iş yerlərini itirmək təhlükəsi qalmaqdadır, çünki bir çoxu hələ də bu sahəni ayaqda saxlamaq üçün dövlət proqramları ilə dəstəklənir. Beynəlxalq səyahətlərin tam bərpası olmadan onların qorunub saxlanılması mümkün deyil.

 

Turizmdən gələn gəlirlər də dolayı yolla azalır. Pandemiyadan əvvəlki il səyahət edənlər bunun üçün 1,7 trilyon dollar xərclədilər ki, bu da beynəlxalq ixracatın təxminən 7%-ni və xidmət ixracatının 27,4%-ni təşkil edirdi. Keçən il, WTTC-yə görə, turistlərin ölkələrinə səyahət xərcləri 45%, xarici səyahətlər zamanı xərclər təxminən 70% azalıb.

 

Gözlədiyimiz kimi, ölkəmiz də bu tendensiyadan kənarda qalmadı. Dövlət Statistika Komitəsi (DSK) xəbər verir ki, təkcə bu ilin birinci rübündə Azərbaycanda otellərin göstərdiyi xidmətlərdən əldə olunan gəlirlər 34,1 milyon manat təşkil edib ki, bu da 2020-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 43,1% azdır. Otellərdə gecələmə sayı eyni dövrdə 36,9% azalaraq, təxminən 300 min nəfər təşkil edib. Otellərdə gecələmələrin təxminən yarısı (48.5%) Bakı şəhərinin payına düşür. Gecələmələrin 17,8%-i əcnəbilərə aiddir. Əcnəbilər daha çox Bakı otellərini ziyarət ediblər (79,1%).

 

DSK-dan verilən məlumata görə, bu ilin yanvar-mart aylarında ölkədəki otellərin birdəfəlik tutumunun 7,8%-dən istifadə olunduğu halda, ötən ilin eyni dövründə bu göstərici 12,2% təşkil edib. Məsələn, Bakıda bu rəqəm 9,6%, Şabran, Qusar və Naftalan otellərində - müvafiq olaraq 45,1%, 19.4 % və 16.8%.

 

Dövlət Sərhəd Xidmətinin hesabatına gəlincə, bu ilin birinci rübündə ölkəmizə gələn turist sayı azalmağa davam edib - hesabat dövründə Azərbaycana 117,2 min nəfər səfər edib ki, bu da keçən ilin hesabat ayları ilə müqayisədə 4,4 dəfə azdır. Üstəlik, əksəriyyəti ölkəmizə qeyri-turizm məqsədi ilə gəlib.

 

Rəsmi statistikaya görə, keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə bu ilin yanvar-mart aylarında Gürcüstandan gələnlərin sayı 11,9 dəfə, Türkmənistandan 8,9 dəfə, Qazaxıstandan 7,7 dəfə, Özbəkistandan 5,2 dəfə,  Rusiya Federasiyasından 4 dəfə, Ukraynadan 3,7 dəfə, Böyük Britaniyadan 3,6 dəfə, Belarusdan 2,1 dəfə, Türkiyədən 1,9 dəfə, İrandan 1,6 dəfə dəfə azalıb.

İqtisadçı Vüqar Bayramov 71% səs çoxluğu ilə qalib gəldi, seçicilərə  müraciət etdi

Milli Məclisin üzvü Vüqar Bayramovun AYNA-ya dediyinə görə, pandemiya səbəbindən turist sayında azalma gözlənilirdi: “Bununla birlikdə, yeni turizm mövsümünün yaxınlaşdığını nəzərə alsaq, ölkəyə giriş üçün tətbiq edilən sərt qaydaları dəyişdirmək lazımdır. Hazırda tətəbiq edilən kriterilərə uyğun gəlməyən bir əcnəbi PSR koronavirus testinin mənfi nəticəsi varsa belə, ölkəmizə girə bilməz. Bu arada, mənfi test nəticələri olan əcnəbilərin virusu ötürmə riski daha azdır. Beləliklə, bu şəxslərin etdiyi səfərlər ciddi bir epidemioloji təhlükə yaratmır”.

 

Deputat bildirib ki, bu gün ölkəmizdə akkreditə olunmuş xarici diplomatik nümayəndəliklərin və konsulluqların rəhbərləri, işçiləri və onların ailə üzvləri, habelə valideynləri, həyat yoldaşları və ya azyaşlı övladları və Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan əcnəbilər gələ bilərlər: “Bundan əlavə, belə bir fürsət daimi yaşayış icazəsi olan şəxslər, əcnəbilər və universitetlərimizdə təhsil alan xarici tələbələr üçün də tanınır. Düşünürəm ki, ölkəyə gəlmək üçün sərt qaydalar yumşaldılmalıdır”.

 

Eyni zamanda, ölkədə pandemiya dövründə davamlı turizmin inkişafı üçün bir strategiya hazırlanır. Beləliklə, ilkin mərhələdə ixtisaslaşmış strukturlar artıq bütün maraqlı tərəfləri birləşdirmək üçün vahid yanaşma barədə qərar qəbul etdi. Bildirilir ki, bu addım COVID-19-un yaratdığı çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün çox önəmlidir”.

Müəllif: Tanya Samsonova