Bu, cinayətdən də artıq bir səhvdir
Müdafiə Nazirliyindən verilən məlumata görə, müdafiə nazirinin təsdiq etdiyi 2022-ci il üçün döyüş hazırlığı planına əsasən, Əlahiddə Ümumqoşun Ordusunun hərbi hissələrinin Azərbaycan Respublikasının cənub sərhədlərinə yaxın ərazilərdə təlimləri başlayıb. Əlahiddə Ümumqoşun Ordusunun komandanı, general-leytenant Hikmət Mirzəyevin rəhbərliyi ilə keçirilən təlimlərin planına əsasən, hərbi hissələr “Həyəcan” siqnalı ilə qaldırılıb.
Xüsusi təyinatlılar daimi dislokasiya məntəqələrini tərk edərək əməliyyat rayonlarına irəlilədikdən sonra komandirlərin məruzələri dinlənilib, tapşırıqlar dəqiqləşdirilib. Təlimlərə cəlb olunan Hərbi Hava Qüvvələrinin birlik və bölmələri, raket və artilleriya qoşunları müvafiq aerodrom və rayonlarda cəmləşib. Belə bir konkret cavabı Azərbaycan tərəfi İranın Azərbaycan sərhədində keçirdiyi hərbi təlimlərə verib.
Bu, İran tərəfindən açıq əzələ nümayişi idi. Ümid o idi ki, Bakı belə ört-basdır edilməmiş hədələrdən vahiməyə düşəcək. Amma gördüyümüz kimi, Bakının cavabı sərt və güzgü kimi oldu - bizim xüsusi təyinatlılar da təlimlər keçirir. Onlara bilavasitə 44 günlük müharibənin qəhrəmanlarından biri, general-leytenant Hikmət Mirzəyevin rəhbərlik etməsi əlamətdardır. Azərbaycan Xüsusi Təyinatlı Qüvvələri qarşısına qoyulan istənilən hədəfi həyata keçirməyə qadirdir. Və heç kim onların qabiliyyətinə şübhə etməməlidir.
Yeri gəlmişkən, tamamilə aydındır ki, bu müharibə nəticəsində İranın maraqları xeyli zərər görüb. Rəsmi Tehran Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən işğalından kifayət qədər razı idi. İranın Türkiyədən fərqli olaraq Ermənistanla sərhədlərini bağlamaması və onunla ticarətini davam etdirməsi də buna sübutdur. Üstəlik, İranda torpaqlarımızın işğalında, Azərbaycan xalqına qarşı cinayətlərdə şəxsən iştirak etmiş Ermənistan Respublikasının ikinci və üçüncü prezidentləri Robert Köçəryan və Serj Sarkisyanı qəbul edib, əl sıxıblar.
Bundan başqa, 44 günlük müharibə zamanı İrandan Qarabağ separatçılarına yanacaq daşıyan yük maşınları göndərilib. Xüsusilə, Laçın dəhlizi ilə nə qədər böyük həcmdə yanacağın daşındığı barədə yerli mətbuatda ətraflı məlumat dərc olunub. İndi texnologiyanın inkişafı dövründə istənilən məlumat son dərəcə sürətlə ötürülür. Bura 44 günlük müharibə zamanı İranın Qarabağ separatçılarına yardımı ilə bağlı məlumatlar da daxildir.
Nəhayət, ölkəmizin işğal olunmuş ərazilərinin talan edilməsində İran vətəndaşlarının da iştirakını qeyd etməmək olmaz. Bu faktlar çoxdan məlumdur, lakin 44 günlük müharibədə torpaqlarımız işğaldan azad edildikdən sonra İranın bu aşkar faktı inkar etmək imkanı yox idi. Axı 44 günlük müharibədən sonra Gorus-Qafan yolunun Zəngilan rayonu ərazisindən keçən 21 kilometrlik hissəsi Azərbaycana qayıdıb. İranlı sürücülər üçün keçid məntəqələri və müvafiq tranzit şəraiti var.
Bəli, rəsmi Tehran magistralın Azərbaycan ərazisindən keçən hissəsində Azərbaycanın nəzarət-buraxılış məntəqələri, eləcə də gömrük nəzarəti məntəqələrinin yaradılmasından hiddətləndi. Baxmayaraq ki, bizim bu addımımız sayəsində hamı gördü ki, iranlıların sənədlərində Azərbaycanın Xankəndi şəhəri Ermənistanın Stepanakerti kimi göstərilib. Beləcə də yazılmışdı - “Stepanakert, Ermənistan”.
Və bu, təbii ki, yük daşıyıcılarının şəxsi təşəbbüsü deyildi. Bu, İranın faktiki olaraq Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımayan rəsmi siyasətinin elementi idi. İndi biz rəsmi Tehrandan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə dəstək bəyanatları eşidirik və hətta 44 günlük müharibədə qələbəmizə sevinirlər. Amma Bakı bu bəyanatların əsl qiymətini bilir.
Başqa bir mühüm məqam var. Kanadanın ixtisaslaşmış analitik nəşri “Geopolitical monitor” yazır ki, İran Azərbaycanın onun regiondakı əsas müttəfiqi Ermənistanla əlaqəsini kəsəcəyindən ehtiyat edir. Bu da doğrudur. İran Azərbaycanla Ermənistan arasında böyük sülh müqaviləsi imzalanmasını istəmir. O, Rusiya kimi həm Bakıya, həm də İrəvana təzyiq göstərmək üçün ölkələr arasında münaqişədən bəhrələnib.
Bundan əlavə, “Geopolitical monitor” nəşri onu da qeyd edir ki, Bakı İranı əhatə edən ölkələrlə yaxşı münasibətlər qura bilib: “On illərdir ki, sanksiyalar altında olan İran Rusiya, Şimali Koreya və Suriyaya arxalanır. Azərbaycan Prezidenti isə nəinki ölkəsinin beynəlxalq əlaqələrinin miqyasını on dəfə artıra bildi, həm də Türkiyə ilə hərbi pakt, İsraillə müttəfiqlik qurdu və İran körfəzi ölkələrinin dəstəyini təmin etdi”.
Və bu da doğrudur. Buna daha bir misal olaraq Ərəb Dövlətləri Liqasının Əlcəzairdə keçirilən sammitini göstərmək olar. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bu sammitə fəxri qonaq - Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi dəvət olunub. Xatırladım ki, BMT-dən sonra ikinci ən böyük qurum olan Qoşulmama Hərəkatı müxtəlif regionları əhatə edir və 120 ölkəni birləşdirir.
İlham Əliyev 2016-cı ildə Qoşulmama Hərəkatı liderlərinin yekdil qərarı ilə 2019-2022-ci illər üçün Qoşulmama Hərəkatının sədri seçilib. Bu, Azərbaycanın dünyada böyük nüfuzunun olduğunun sübutudur. Eyni zamanda, ölkəmiz Ərəb Dövlətləri Liqasında, İKT-də, Türk Dövlətləri Təşkilatında, ŞƏT-də, GUAM-da, MDB-də eyni yüksək nüfuza malikdir. Üstəlik, KTMT-nin üzvü olmayan Azərbaycanın nüfuzu bu təşkilatın üzvü olan Ermənistanın nüfuzundan yüksəkdir.
Müstəqil və uğurlu Azərbaycanın mövcudluğunu öz ölkələrinin milli təhlükəsizliyinə təhdid hesab edən İran rəhbərliyini narahat etməyə bilməyəcək reallıqlar bunlardır. Və belə görünür ki, siyasətlərini ölkəmizlə mehriban qonşuluq münasibətləri qurmaq istiqamətində dəyişmək fikrində deyillər. Və bu, cinayətdən də artıqdır, səhvdir. Fatal bir səhv.