Yeni binalarda bahadır, yataqxanalar isə yoxdur - tələbələr üçün demək olar ki, yaşamağa ev qalmayıb
Azərbaycan Təhsil Nazirliyi universitetlərdə əyani təhsil almağa qərar veridliyini açıqladı, amma paytaxtın mənzil kirayə bazarı buna hazırdırmı?
Əmlak mütəxəssisi Elnur Fərzəliyev “Ayna”-ya müsahibəsində ötən il kirayə mənzil bazarının tələbələrin onlayn təhsil alması səbəbindən zəiflədiyini, təklifin tələbi xeyli üstələdiyini söylədi. Buna uyğun olaraq, bu il tam əyani təhsil prosesinə keçid Bakıda kirayə bazarını canlandıracaq. Sadəcə olaraq, paytaxtdakı mənzillərin təchizatı və kirayə şərtləri çox arzuolunmazdır və heç də həmişə tələbata uyğun gəlmir. Onun sözlərinə görə, ucuz mənzillərin sayının azalmasının bu faktorlarla çox bağlılığı var.
“Bu gün gündəlik kirayəyə verilən yeni binalarda çoxlu boş mənzillər var. Bununla birlikdə, bu seqmentdəki qiymətlər çox yüksəkdir və daha çox büdcə seçimini düşünən tələbə kütləsi üçün əlçatmazdır. Bu səbəbdən də tələbələr şəhərin ucqarlarında mənzil kirayələmək məcburiyyətində qalırlar ki, bu da vaxt və pul itkisi deməkdir. Digər tərəfdən, Operativ Qərargah hələlik yekun qərarını açıqlamayıb və tələbələr gözləmə vəziyyətindədir. Onların Bakıya axını ilə büdcəli mənzil daha da az olacaq. Tələbatın artması qiymət qalxmasına səbəb olacaq.
Məsələ burasındadır ki, paytaxtda ali təhsil müəssisələrinin yaxınlığında yerləşən ucuz və büdcəli mənzil fondu çox azdır. Məsələn, əvvəllər tələbələr xüsusi həyət evləri kirayələyirdilərsə, son illərdə onların əhəmiyyətli bir hissəsi sökülərək park və yeni binalarla əvəz olunub. Bundan əlavə, son illərdə mənzillərin kirayə haqqı 250-300 manatı keçməyən beşmərtəbəli köhnə binalar çox idi. Onlarda tələbələr bir neçə nəfərə yerləşirdilər, kirayə pulunu birgə ödəyirdilər və kirayə haqqı ödəməkdə ciddi problem yaşamaırdılar. Paytaxtın bir çox yerində belə beşmərtəbəli binalar söküldü, onların yerinə yeni binalar tikildi. Nəticədə, təkliflərin əhəmiyyətli bir hissəsinin kirayə seqmenti tələbələr üçün məqbul deyil."
Fərzəliyev əmindir ki, bütün bu faktorlar mənzillərin kirayə verilməsini məhdudlaşdırı. Ailələrinə tələbələr üçün uyğun mənzil tapmaq ildən -ilə çətinləşir. Qeyri -müəyyənliklə əlaqəli başqa səbəblər də var: Ev sahibləri başa düşürlər ki, virusun yayılması güclənərsə və hökumət universitetlərdə onlayn təhsilə yenidən başlasa, kirayə verilən evlər yenidən boşalacaq. Mənbə bildirib ki, bu səbəbdən ev sahibləri mənzillərini əsasən ailələrə və müxtəlif şirkətlərin işçilərinə kirayə verməyə üstünlük verirlər. Qeyd edək ki, son illərdə bahalı, çox mənzilli tədarükə meylini artıran kirayə bazarında əhəmiyyətli rol oynayan məhz tələbələrdir. Belə şəraitdə tələbələr bir mənzildə 6-7 adamla sıxlıqda qalmalım olurlar.
Tələbələrin mənzil probleminin əsas səbəbi yataqxanaların olmamasıdır, ekspert deyir:
“Fərqli tələbə yataqxanalarımız var, ancaq oradakı mənzillərin sayı məhduddur. Uzun illər məcburi köçkünlər orada yaşasalar da, dövlət onlara mənzil verdi. Onların boşaltdığı yataqxanalar boşdur, amma mənəvi və fiziki cəhətdən köhnəlmişdir. Onların yerində yeni yataqxanalar tikib tələbələrə vermək olar. Onları həm tələbələr, həm də tikənlər üçün sərfəli olması üçün büdcə qiymətlərinə kirayə vermək olar."
Bu həm tikinti xərclərini ödəyəcək, həm də tələbələr münasib qiymətlərlə normal kirayə sahəsi alacaqlar. Və ən əsası kirayə bazarında təklif çatışmazlığı problemi həll olunacaq, qiymətlər sabitləşəcək.
Tələbələrin özlərinə görə, son illərdə kirayə əmlak bazarında vəziyyət dəyişdi və həqiqətən də ucuz mənzillər azdır. Amma, Bakı Dövlət Universitetinin dördüncü kurs tələbəsi, Şəmkir rayonundan olan Vasif Bayramlı deyir ki, hər şey o qədər də pis deyil:
“Otaq yoldaşımla valideynlərimiz bir-birini tanıyır və bu əsasda Gənclikdə iki otaqlı bir mənzili dörd manata 300 manata icarəyə götürdük. Ev ümumi həyət sistemindədir - demirəm ki, çox yaxşı təmirlidir, amma şərait dözümlüdür. Mənzil soyuducu ilə kirayə verilir - köhnə, amma işləkdir, açılan divanı, üç çarpayı, televizor, paltaryuyan maşın "OKA" var. Artıq dörd ildir ki, orada yaşayırıq",- dedi.
UNEC-in IV kurs tələbəsi Zərifə Osmanova da həmyerlisi olan rəfiqəsi ilə birlikdə yeni binada bir otaqlı mənzil kirayələmiş və yeni tədris ilində yenidən oraya köçməyə hazırlaşır. Valideynlərimiz ayda hərəyə 200 manat ödəyir və mənzildə hər cür şəraiti var: "Yaxşı təmir, taxta döşəmələr, dəmir qapıl, seyf qıfıllar" - qızın anası sadalayır. Sadə ailələr uşaqları üçün paytaxtın kənarında mənzil kirayələyir və ya ikinci dərəcəli mənzil axtarırlar. Kirayə üçün standart büdcə 250-300 manatdır. Bir qayda olaraq, tələbələrin valideynləri bir -birini yaxşı tanıyır və səylərini birləşdirirlər.
Tanya Samsonov