Ukraynalı ekspert: “Şoyqunun idarəsinin addımları Lavrovun sözlərini təkzib edir”
Cümə günü Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov dörd rus radiosunun efirində bir sıra açıqlamalar verib. O, Ukrayna ilə müharibənin olub-olmayacağı sualını cavablandırarkən deyib: “Əgər bu, Rusiya Federasiyasından asılıdırsa, müharibə olmayacaq”. Eyni zamanda xəbərdarlıq edib ki, Rusiya Qərbin "öz maraqlarına kobud şəkildə hücum etməsinə" imkan verməyəcək.
Rusiyanın təhlükəsizlik zəmanəti tələblərinə ABŞ-ın reaksiyasından danışan Lavrov deyib ki, vəziyyətin demək olar, dəyişməz qalır, lakin silahlara nəzarət və münaqişənin aradan qaldırılması üzrə dialoqa başlamaq istəyi şəklində konstruktiv elementlər də yaranıb: “Heç nədənsə, buz yaxşıdır. Moskva uzun illərdir ki, bu mövzularda danışıqlara başlamaq təklifini verib. Danışıqların başa çatdığını deyə bilmərəm, çünki indi... Amerikalılar və NATO, bildiyiniz kimi, Vaşinqtonla müqavilə layihəsində və Şimali Atlantika Alyansı ilə razılaşmada bağlanmış son dərəcə sadə təklifləri bir aydan çoxdur öyrənirlər”.
“Biz müharibə istəmirik. Hazırda ABŞ və NATO-nun təhlükəsizlik zəmanətləri ilə bağlı yazılı cavablarının təhlili üzrə idarələrarası iş aparılır və gələcək addımlar üçün təkliflər yaxın vaxtlarda Prezident Vladimir Putinə təqdim olunacaq. NATO-nun ideolojiləşdirilmiş cavabı fonunda Vaşinqtonun Moskvanın təkliflərinə reaksiyası praktiki nümunəvidir. Hələlik ABŞ və NATO ilə danışıqlar yekunlaşmayəb”, - deyə XİN başçısı vurğulayıb.
Maraqlıdır, bu açıqlamalar nədən xəbər verir? Moskva demək olar ki, hər gün müxtəlif səviyyələrdə dünyaya bildirir ki, o, Ukrayna ərazisini bir daha işğal etmək niyyətində deyil (baxmayaraq ki, ilk işğal hələ dayanmayıb – Rusiya Federasiyasının işğalçı qoşunları hələ də Ukraynanın Krımında və Donbassındadır). Beləliklə, Lavrovun sözlərindən sonra əmin ola bilərikmi ki, indi Rusiya Ukraynaya müxtəlif istiqamətlərdən birbaşa hərbi təcavüz planlarından mütləq imtina edib?
Baş verənləri AYNA-ya ukraynalı politoloq, “Strategiya XXI” Qlobal Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, “Qara Dəniz Təhlükəsizliyi” jurnalının baş redaktoru Mixail Qonçar şərh edib:
“Çoxdandır ki, Moskvadan gələn sözlərə inam yoxdur - təkcə Kiyevdə deyil, Brüssel və Vaşinqtonda da. Rusiyanın niyyətlərindən Lavrovun sözləri deyil, Şoyqunun Ukrayna sərhədlərinin perimetri boyu hərəkətləri danışır.
İndi fevralın 10-da başlayacaq “İttifaq qərarlılığı-2022” təlimlərinə hazırlıq adı altında müxtəlif hərbi dairələrdən Rusiya Silahlı Qüvvələrinin hərbi texnikası və şəxsi heyətinin qonşu Belarus ərazisinə intensiv köçürülməsi həyata keçirilir. Artıq 15-ə yaxın batalyon-taktiki qruplar yerləşdirilib. Onlar əsasən Ukrayna ilə sərhəd istiqamətində, Qomel-Brest xəttinin cənubunda yerləşirlər.
Belarusla sərhədimizin uzunluğu 1084 km-dir. Praktikada Rusiya Belarus istiqamətindən Ukrayna üzərinə Şimal Cəbhəsini təşkil edir. NATO ilə əlaqədar olaraq, ötən ilin payızında “miqrasiya süngüsü” ilə yoxlanılan Polşa və Litvaya qarşı yönəlmiş qərb qoşun qruplaşması yaradılır.
Yanvar ayı ərzində Belarus ərazisinə yalnız Şərq Hərbi Dairəsindən və Simal Okean Donanmasından “Su-25SM” hücum təyyarələrinin bir eskadrası, “Su-35S” çoxməqsədli qırıcılardan ibarət eskadrilya, bir “İsgəndər” OTRK diviziyası, 4 motoatıcı briqadası və Rusiya Federasiyasının dəniz piyadaları briqadası yeridilib. Bu qüvvələr yalnız hücum əməliyyatları üçün nəzərdə tutulub.
Belarus Təhlükəsizlik Bloqunun (Belarus Security Blog) hesablamalarına görə, sözügedən təlimlərə Rusiya hərbi texnikası və şəxsi heyətinin daşınması üçün elan edilmiş 10 min vaqon və platforma Belarusda 3 tamhüquqlu motoatıcı diviziyaya ekvivalent qüvvə və texnikanın yerləşdirilə biləcəyini ifadə edir. Bu göstərici Belarus Respublikasının özünün quru qoşunlarının sayından çoxdur. Onların elan edilmiş qalma müddəti isə 6 aydan 9 aya qədərdir ki, bu da 10 günlük məşq müddətindən açıq şəkildə çoxdur.
Hazırda Şimali və Baltik donanmalarından 6 iri desant gəmisinin Aralıq dənizinə (guya təlimlər üçün) köçürüldüyünü və fevralın əvvəlində onların növbəti ünvan olaraq hara gedəcəklərinin bilinmədiyini nəzərə alsaq, belə güman etmək məntiqlidir. 2014-cü ildə olduğu kimi, onlar dənizdən Ukraynaya qarşı əməliyyatlar aparmaq və Rusiyanın Cənub Hərbi Dairəsinin qüvvələr qrupunun desant qabiliyyətini gücləndirmək üçün Qara dənizə enəcəklər. Təsadüfi deyil ki, Rusiya Federasiyasının üç donanmasının - Şimal, Baltik və Qara dəniz donanmalarının demək olar ki, bütün aktiv böyük desant gəmiləri bir qrupda cəmləşib.
Mən hələ Donbassın şərqində yerləşən iki ordu korpusunun qruplaşması üçün əlavə döyüş sursatı və yanacaq tədarükü ilə gücləndirmənin olmasını demirəm.
Beləliklə, Şoyqunun idarəsinin addımları Lavrovun sözlərini təkzib edir. Rusiya, şübhəsiz ki, Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzünü davam etdirmək planlarından əl çəkməyib. Hesab edirəm ki, Bakı da Serj Kələntərovun sözlərinin mənasını yaxşı bilir”.