“Azərbaycanı tərk edən əsgərlərin üzlərində çox acı ifadələr vardı”
Aprelin 17-də Rusiya Müdafiə Nazirliyinin “Zvezda” telekanalı Rusiya sülhməramlılarının Qarabağdan toplanaraq yola salınmasını əks etdirən videogörüntülər yayıb. Kadrlarda Xocalıdakı sülhməramlıların bazasından onlarla yük maşınında şəxsi heyətin yola salınması əks olunub. Avtomobil karvanı Azərbaycan ərazisi ilə hərəkət edir, daha sonra hərbçilər və texnika qatara yüklənir. Onların daha sonra hansı istiqamətdə hərəkət etdiyi barədə məlumat verilmir.
Maraqlıdır, Rusiya niyə indi öz əsgərlərini Azərbaycandan çıxarmaq qərarına gəlib? Bəs bu 2 min hərbçi hara göndərilə bilər? Onlar Ukraynaya qarşı müharibəyə göndəriləcək?
AYNA mövzuya dair tanınmış hərbi ekspertlərlə həmsöhbət olub.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin İnformasiya-analitik idarəsinin keçmiş əməkdaşı Azad İsazadə:
“Bu xəbər hamımızı həm təəccübləndirdi, həm də sevindirdi. Sülhməramlıların gedəcəkləri, məncə, NATO sammitində Ərdoğanın 2025-ci ildə müddətlərinin bitəcəyini və mütləq gedəcəklərini deməsindən sonra aydın oldu. Ərdoğan elə-belə mesajlar göndərmir. O, aydın bilirdi ki, məsələ həll olunub, gedəcəklər və ümumiyyətlə, 2023-cü ilin sentyabrından sonra onların burada olması qəribə və mənasız idi.
Onların yola salınması Xocalı-Ağdam-Bərdə avtomobil yolu ilə təmin edilir. Bərdədə, böyük ehtimalla, qatarlara keçib Rusiyaya yola düşürlər. Onlar əvvəllər həmin marşrut boyunca bəzi avadanlığı çıxarmışdılar, bunun da görüntüləri var idi.
Və bu texnikanın kamuflyaj edilməsi onu deməyə əsas verir ki, ola bilsin, onlar Qarabağdan erməni separatçılarından qənimət götürülən texnikanı da götürüblər. Xatırladaq ki, Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi və Rusiya Müdafiə Nazirliyinin rəsmi açıqlamalarına əsasən, kimin və nə qədər silahın müsadirə olunması ilə bağlı rəqəmlər dərc olunub. Orada təxmini nisbət 1/3-dir və Rusiya bu nisbətdə üç hissə aldı, mən bunu tərəflər tərəfindən ələ keçirilən pulemyotların və zirehli texnikanın sayına dair məlumatları müqayisə etməklə xatırlayıram. Bütün bunlar Bərdə vasitəsilə çıxarılıb.
Şübhəsiz ki, bütün bu texnika və silah-sursat Ukraynaya yönləndiriləcək. Çox güman ki, kadrlar da. Üstəlik, bu, səhv etmirəmsə, rus sülhməramlı kontingentinin praktiki olaraq üçüncü işçi heyətidir. 2020-ci ildə gətirilən peşəkar sülhməramlılar Ukraynaya çoxdan, irimiqyaslı təcavüzün lap əvvəlində göndərilib və orada, Ukrayna meşələrində, haradasa həlak olublar.
Yaxşı, proses başlayıb, amma biz başa düşməliyik ki, kontingentin hamısı hələ Azərbaycandan çıxarılmayıb. Bildiyimə görə, onların bir hissəsi qalacaq. Çox güman ki, bunlar minatəmizləmə prosesində iştirak edəcək istehkamçılar olacaq. Biz bu məsələdə heç kimin köməyindən imtina etmirik, ona görə də çox güman ki, onların Qarabağda qalmasına razı olacağıq.
Məncə, Ağdam yaxınlığındakı Rusiya-Türkiyə Birgə Monitorinq Mərkəzi də hələlik, ən azı 2025-ci ilə qədər qalacaq. Və sonrasını görəcəyik, baxmayaraq ki, hadisələr o qədər sürətlə və gözlənilmədən inkişaf edir ki, indi, belə təlatümlü bir zamanda nəyisə proqnozlaşdırmaq olduqca çətindir”.
Gürcüstanlı hərbi-siyasi elmlər doktoru, professor Vaxtanq Maisaya:
“Mən ilk növbədə Azərbaycan xalqını rus qoşunlarından qurtulması münasibətilə təbrik etmək istəyirəm. Kremlin “sülhməramlı” qoşunlarını geri çəkməsi Azərbaycanın güclü mövqeyindən xəbər verən müsbət faktdır. Cənubi Qafqaz səviyyəsində Azərbaycan artıq regional liderə çevrilib və bu, çox şeydən xəbər verir. Düşünürəm ki, Kreml əslində Bakının mövqeyini, onun strateji və milli maraqlarını nəzərə almalıdır – bu, çox yaxşıdır.
O ki qaldı bu kontingentin hara daşınacağına, bildiyimə görə, onlar 58-ci orduya təyin olunublar. Yəni onlar Mozdoka köçürüləcək və yəqin ki, bu ordunun Ukrayna cəbhələrində fəal və mövcud olan hissələri arasında bölüşdürüləcək. Çox güman ki, belə olacaq.
Kadrlardan görünür ki, Azərbaycanı tərk edənlərin üzlərində çox acı ifadələr var. Təbii ki, sevinc azdır. Kreml Ukraynaya, çox güman ki, Xerson Cəbhəsinə yeni “top yemi” göndərəcək, çünki bu, 58-ci Ordunun məsuliyyət sahəsidir. Budur cədvəl.
O da maraqlıdır ki, sülhməramlı kontingentin Azərbaycandan çıxarılması ilə Rusiya Federasiyasının bölgəmizə hərbi təsiri faktiki olaraq azalır. Görək bundan sonra nə olacaq”.