Kreml yenidən dünyanı nüvə silahı ilə təhdidə başladı, lakin bu dəfə davranış da fərqlidir, gözlənilən cavab da
Rusiya hakimiyyəti Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskiyə sui-qəsd üçün dron hücumundan bəhanə kimi istifadə edə bilər. Köln Universitetinin politoloqu və tədqiqatçısı Tomas Yager “Bild”ə müsahibəsində deyib: “Hadisənin səbəbləri, o cümlədən Kremlin buna necə reaksiya verəcəyi məlum deyil”.
Amma istənilən halda, onun fikrincə, Rusiya hakimiyyəti bu hücumdan Ukrayna Prezidentinin öldürülməsi üçün əsas kimi istifadə etmək istəyəcək.
Politoloq bu hücumu hakimiyyətin özləri təşkil etməsi versiyasını ağlasığmaz hesab edir. Ona görə də, onun fikrincə, nəticələr həm ölkə daxilində repressiyaların, həm də Ukraynaya qarşı zərbələrin artması olacaq.
"Mümkün tədbirlərdən biri bir növ əks-hücum kimi Ukrayna hökumət binalarının bombalanması ola bilər", - deyə Yager bildirib.
Yeri gəlmişkən, Ukraynanın səhnələşdirilmiş hadisə adlandırdığı Kremlə pilotsuz təyyarə hücumundan və Rusiya hakimiyyətinin Vladimir Putinə sui-qəsd adlandırmasından sonra Rusiya hərbçiləri taktiki nüvə silahından istifadəni məşq ediblər. Kalininqrad vilayətində “İsgəndər” komplekslərinin təlimləri keçirilib. Qərb Hərbi Dairəsinin mətbuat xidməti bildirib ki, həm qanadlı, həm də ballistik raketləri, o cümlədən nüvə başlığına malik raketləri vurmağa qadir olan “İsgəndər”lər “elektron tək və qrup atışları həyata keçirib”.
Hədəflər buraxılış qurğularını, aerodromları, avadanlıq qruplarını və “şərti düşmən”in komanda məntəqələrini imitasiya edən hədəflər idi.
Raketçilər mövqe bölgəsinə "gizli irəliləyiş həyata keçirdilər" və sonra “İsgəndər”lərin cavab zərbəsini işləyiblər, təlimlərin tonuna görə, bu cavab nüvə cavabı da ola bilər. Müdafiə Nazirliyindən bildiriblər ki, buraxılışlardan sonra Baltik Donanmasının ekipajları "ərazinin radiasiya və kimyəvi çirklənmə şəraitində addımları işləyiblər". Manevrlərə 100-ə yaxın hərbçi, 20-yə yaxın hərbi və xüsusi texnika cəlb olunub.
Moskvanın terror hücumu kimi qiymətləndirdiyi pilotsuz təyyarə basqınından sonra Kreml “cavab tədbirləri” ilə hədələyib. Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının spikeri Vyaçeslav Volodin “Kiyev terror rejimini dayandıra və məhv edə biləcək silahlardan istifadənin” zəruriliyini bəyan edib. Deputat Oleq Morozov isə düşməni “ölümcül cəzalandıracaq” zərbəyə çağırıb.
Putinin mətbuat katibi Dmitri Peskov aydınlıq gətirib ki, yalnız ölkənin maraqlarına cavab verən “düşünülmüş” addımlardan danışmaq olar. Əlavə edib ki, Kremldəki Prezident iqamətgahına hücum qərarı ABŞ-da verilib və Ukrayna yalnız onun icraçısıdır.
Yəni, Moskva yenidən nüvə qılıncını yelləyir və Rusiyanın nüvə silahından istifadə etməsinin real ehtimalı ilə bağlı suallar yaranır. Bundan əlavə, görəsən, dronların Kremlə hücumunun Zelenskini məhv etmək cəhdi kimi nəticələri nə dərəcədə ciddidir? Bu təhdidlərin icrası nə dərəcədə mümkündür? Və dron hücumu xüsusi olaraq Moskvanın belə hədəfləri təyin etməsi üçün saxtalaşdırılmayıbmı?
AYNA-nın suallarını tanınmış əcnəbi ekspertlər cavablandırıblar.
Amerikalı analitik, publisist, professor Qriqori İoffe:
“Mənin bu mövzuda mühakimə yürütmək üçün kifayət qədər məlumatım yoxdur. Ancaq eyni şəkildə Tomas Yagerdə də bunun üçün məlumatlar kifayət deyil, baxmayaraq ki, onun mühakiməsi təsiredici əminliklə seçilir.
Burada, görünür, məsələ bizim hazırlığımızda (arxa planda), özümüzə inamımızın və siyasiləşməyimizin miqyasındadır. Mənim nöqteyi-nəzərimdən - burada məlumatsızlıqdan, mühakimə yürütməkdən ötrü faldan istifadə etməyə başlayırıq - Moskvanın Kremlə terror hücumu təşkil etməsi ehtimalı Rusiyanın özünün "Şimal axını"nı partlatması ehtimalı ilə eynidir - yəni sıfıra yaxındır. Buna baxmayaraq, zahirən nüfuzlu jurnalistlər belə bir versiyanı irəli sürdülər.
Bu dronların trayektoriyasını izləyən səlahiyyətli orqanların tam məlumat mənbələri var. Digər yoxlama üsulları var. Baş verənlərin səhnələşdirilməsi ehtimalı çox azdır.
Zelenskiyə qarşı mümkün sui-qəsdə gəlincə, bu barədə məndə daha az məlumat var. Ancaq sualın bu cür qoyuluşunun kompüter oyunlarına aludə olan yeniyetmələrə məxsus olduğu görünür. Rusiyanın Zelenskini hədəf almasının mənası yoxdur. Bu, onun iddialarının etibarlılıq səviyyəsini dərhal aşağı salacaq - o cümlədən öz əhalisinin gözündə.
Əgər Moskvadakı strateqlərin beynində ən azı iki qırış varsa (və məncə, daha çox var), Zelenskini öldürmək onların planlarında çətin ki yer alsın. Əksinə, onun strategiyasının rüsvay edilməsini istərdilər. Belə biabırçılığın baş verib-verməyəcəyi ayrı məsələdir. Amma öldürmək onu sadəcə şəhid və qəhrəman edəcək. Mən əmin deyiləm ki, Moskvada bu, kiməsə lazımdır.
Artıq dəfələrlə elan edilmiş Ukrayna əks-hücumunun gedişatını izləyək. Görək, onun effektivliyi necə olacaq və Rusiya tərəfinin cavabı necə olacaq. O zaman, bəlkə də, mühakimələr və proqnozlar üçün daha çox məlumatımız olacaq. Bu, mənim bugünkü fikrimdir”.
Ukraynalı analitik, Nüvə Silahlarının Yayılmaması Mərkəzinin rəhbəri, siyasi elmlər namizədi Polina Sinovets:
“Nüvə zərbəsi ilə bağlı hesab edirəm ki, bu, növbəti hədə-qorxu raundudur. Rusiya Federasiyası yaxşı bilir ki, Ukraynaya qarşı nüvə silahından istifadə Qərblə birbaşa hərbi toqquşmanın başlanğıcı deməkdir və Kreml belə bir addıma hazır deyil”.