Geosiyasi böhran fonunda Azərbaycan üçün fürsət pəncərəsi – Hökumətə çağırış

İqtisadiyyat

03.04.2022 - 10:28

Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyaları ölkəmizin iqtisadi potensialını gücləndirir, lakin...

Qərbin Rusiyaya qarşı sanksiyaları Azərbaycanın iqtisadi potensialını gücləndirir. Bu reallıq yerli ekspert dairələrində getdikcə daha çox vurğulanır. Mütəxəssislər hökuməti qonşu ölkələrdə ciddi iqtisadi problemlər qarşısında respublikanın imkanlarını genişləndirmək üçün nəzərdə tutulmuş sistemli tədbirlər görməyə çağırırlar.

İqtisadçı ekspert Eyyub Kərimli AYNA-ya şərhində deyib ki, mövcud geosiyasi vəziyyət və qlobal iqtisadi gündəm ölkəmiz üçün yeni imkanlar açır: “Hazırda bu sahədə ən çox müzakirə olunan məsələlər arasında Rusiyadakı yerli əmək miqrantlarının vəziyyəti də var. Rusiya iqtisadiyyatında mövcud və gələcək problemlərə görə onların perspektivləri yaxşı görünmür. Nəticədə onların Rusiyadan ölkəmizdəki ailələrinə göndərdikləri pul köçürmələri də azalacaq. Bu isə artıq əhalinin bir hissəsinə - gəlirləri Rusiyada işləyən qohumlarından asılı olan ailələrə ciddi zərbədir”.

“Bu problemin digər tərəfi onun yerli daşınmaz əmlak bazarına təsiridir, çünki bu bazarda tələbi Rusiyada yaşayan əmək miqrantlarımız, biznesimiz, həmvətənlərimiz təşkil edir. Bütün bu illər ərzində onlar Azərbaycanın böyük şəhərlərində mənzil və digər daşınmaz əmlaka sərmayə qoyublar və indi onları satmağa məcbur ola bilərlər”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

O, Rusiya böhranının mənfi tendensiyaları arasında ərzaq idxalı, əsasən taxıl və tikinti məhsulları ilə bağlı çətinlikləri qeyd edib: “Nəticədə daxili bazarda qiymətlər qalxacaq. Biz artıq tikinti materiallarının idxalı ilə bağlı çətinlikləri müşahidə edirik və gələcəkdə kütləvi tikinti məhsullarının idxalı ilə bağlı problemlər artacaq. Taxta, gübrə, avtomobil hissələri xüsusilə güclü bahalaşacaq, Rusiya avtomobillərinin qiymətləri əhəmiyyətli dərəcədə arta bilər. Bundan başqa, sahibkarlar kənd təsərrüfatı məhsullarını Rusiyaya ixrac edərkən artıq maneələrlə üzləşiblər”.

“Ancaq mövcud vəziyyətin üstünlükləri də var. Rusiya ilə Avropa İttifaqı arasında sanksiya təzyiqləri və fikir ayrılıqları fonunda qlobal enerji bazarında ölkəmizin nüfuzu artır və nəticədə Avropa ilə əlaqələr möhkəmlənir. Bu gün Köhnə Dünya Azərbaycanı öz enerji təchizatında vasitəçi hesab edir. Bundan əlavə, respublikamızın nəqliyyat qovşağı kimi əhəmiyyəti artır”, - deyə müsahibimiz vurğulayıb.

Ekspertlərin fikrincə, Azərbaycanın coğrafi mövqeyi ölkəyə Şərqlə Qərb arasında körpü rolunu oynamağa imkan verir. Bundan əlavə, regionda, o cümlədən nəqliyyat dəhlizləri uğrunda artan rəqabəti nəzərə alaraq, Azərbaycanın da iştirak etdiyi yeni nəqliyyat marşrutlarının yaradılması layihələrinin icrası üzrə işlərin sürətləndirilməsinin əhəmiyyəti artır. Yeni geosiyasi, logistik, iqtisadi reallıqlar şəraitində respublikanın potensialı güclənir və artır, valyuta daxilolmaları da çoxalır.

Kərimlinin sözlərinə görə, bu uyğunlaşma pandemiyadan əziyyət çəkən yerli turizm üçün də dividendlər vəd edir: “İndi deyək ki, sanksiyalara görə Rusiya vətəndaşlarının bir çox ölkələrə gediş-gəlişi çətinləşəcək. Ona görə də artıq yayda Azərbaycan Rusiyadan turist axını üçün perspektivli məkana çevrilə bilər ki, bu da əlbəttə, bizim turizm sənayemizin inkişafına müsbət təsir göstərəcək. Bu, onu göstərir ki, Rusiya böhranı bizim üçün təkcə risklərlə deyil, həm də iqtisadi potensialın artmasını vəd edən aşkar müsbət irəliləyişlərlə bağlıdır”.

İqtisadçı alim Saleh Məmmədov da AYNA-ya açıqlamasında yeni reallıqları tam islahatlarla qarşılamağı təklif edib: “Bu gün Rusiya Federasiyası üçün ən etibarlı nəqliyyat və ticarət yolları Azərbaycan və Türkiyədən keçir. Anti-Rusiya sanksiyaları şəraitində dünyanın demək olar ki, bütün hissələri qonşu ölkənin üzünə bağlıdır və bundan Azərbaycan iqtisadiyyatının xeyrinə - logistika üçün infrastruktur və şərait yaratmaq, gömrük qapılarını, o cümlədən hava limanlarını açmaq, onları azad ticarət zonası elan etmək, offşor bank əməliyyatları qurmaq, yaxşı qurulmuş tranzit sistemi təşkil etmək üçün istifadə edilməlidir”.

Bundan əlavə, mütəxəssis malların ixracı üçün xüsusi imkanların təşkilini, dövlət tərəfindən tənzimlənən qiymətlərin aşağı salınmasını və əlverişli iqtisadi mühitin gücləndirilməsinə yönəlmiş sistemli islahatlara başlanılmasını təklif edir.

Müəllif: Tanya Samsonova