300 manata "Yaşıl soyqırım" - karantin "meşə mafiyası" üçün əngəl deyil
Sovet dövründə meşə gözətçisi vəzifəsi ən gəlirli sahə hesab olunurdu.
Sovet qanunları meşədəki yaşıllıqları məhv edənlərə qarşı ciddi tədbirlər görürdü. Lakin meşə gözətçisi ilə razılaşaraq heç bir məsuliyyətdən qorxmadan, qanunsuz ağac kəsimi ilə sakit şəkildə məşğul olmaq mümkün olurdu. Meşələr o zaman əsasən fərdi evlərin tikintisi üçün istifadə olunurdu.
Müstəqillik qazandıqdan sonra meşə mövqeyinin gəlirliliyi də artdı. İndi meşələrdəki ağacları yalnız fərdi evlərin tikintisi üçün deyil, həm mebel istehsalı , həm də otlaqlara yol açmaq üçün də kəsirdilər.
Dövri bu və ya digər şəxsə və ya təşkilata qarşı qanun pozuntuları və cərimələrin verilməsi barədə məlumat verən Azərbaycan Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi "yaşıl soyqırım" kimi neqativ hallarla mübarizə aparır.
25 aprel 2020-ci ildə Ekologiya Nazirliyi, Şirvan şəhərində, Heydər Əliyev prospekti ərazisində qanunsuz olaraq ağacların kəsilməsi barədə məlumat verdi.
"Nazirliyə yerli sakinlər tərəfindən şikayət daxil olub. Bundan sonra ekoloqlar cinayətin səbəblərini araşdırmaq üçün hadisə yerinə gediblər.
Müxtəlif növ çoxillik ağacların işini genişləndirmək üçün boş əraziyə ehtiyacı olan Sabirabad rayon sakini Nazir Mənsimov tərəfindən məhv edildiyi məlum olub. Kişi yerli Ekologiya və Təbii Sərvətlər Departamentinin işçiləri ilə məsləhətləşmədən ona maneçilik törədən ağacları kəsib. Nəticədə Mənsimov 1120 manat məbləğində inzibati cərimə alıb. Zərərin miqdarı cinayət işinin başlanmasına səbəb olduğu üçün onunla bağlı materiallar hüquq-mühafizə orqanlarına göndərilib "-deyə Ekologiya Nazirliyinin açıqlamasında bildirilib.
Ekologiya mütəxəssisi Elxan Mirzəyev hesab edir ki, əslində qanunsuz ağac kəsimlərini həyata keçirənlərlə mübarizə aparmaq standarta uyğun deyil.
"Adətən rüşvət verməyən insanlar cərimələnir və cinayət məsuliyyətinə cəlb olunurlar" - deyən Elxan Mirzəyev, ölkədə mövcud karantin rejiminə baxmayaraq, meşələrin məhv olunmasının davam etdiyini də bildirdi.
Onun sözlərinə görə, iki gün əvvəl Lerikdə 8 ağac günün günorta çağında kəsilib və Ekologiya Nazirliyi nədənsə bununla bağlı heç bir tədbir görməyib "- deyə ekspert bildirib.
Elxan Mirzəyev bu ərazini lentə alıv və sosial şəbəkələrdə yaymaq niyyətindədir.
Çəkdiyi videogörüntüləri Ekologiya Nazirliyinə göndərib-göndərməyəcəyini soruşanda Elxan Mirzəyev bunun heç bir önəminin olmadığını qeyd etdi.
“Onsuzda, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin müfəttişləri heç bir tədbir görmürlər. Lerikdə meşələrin qırılması üçün 300 manat rüşvət vermək kifayətdir ”- deyə Elxan Mirzəyev bildirdi.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında İctimai Şuranın üzvü, Milli Ekoloji Proqnozlaşdırma Mərkəzinin rəhbəri Telman Zeynalov etiraf edir ki, bəzi yerli məmurlar rəsmi səlahiyyətlərindən istifadə edərək qanunsuz ağac kəsimi ilə məşğul olanları əhatə edir.
"Lakin bu, Ekologiya Nazirliyinin onlara qarşı heç bir tədbir görməməsi demək deyil"- deyə Telman Zeynalov bildirdi.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mətbuat katibi İradə İbrahimova Elxan Mirzəyevin Ekologiya Nazirliyinə göndərdiyi videogörüntüləri ona göndərməsini təklif etdi. "Bu video materialı araşdıracağıq və mütləq şəkildə lazımi tədbirlər görəcəyik" - deyə İradə İbrahimova söz verdi.
"Yaşıl soyqırımı" törədən insanlara və təşkilatlara qarşı cərimələrin və cinayət işlərinin nə qədər təsirli olduğunu bilmirik, ancaq sanksiyaların təkcə bu problemi həll edə bilməyəcəyini düşünürük. Niyə Ekologiya Nazirliyi qayda pozanları təkcə cərimə ödəməməli, həm də məhv edildiyi yerdə eyni hesabda çox sayda ağac əkməməlidir? Bəli, və təcavüzkarı yenidən öz hesabına məhv etdikləri həmin əraziyə qulluq göstərməyə məcbur edə bilərsiniz. Bu addım həm də Azərbaycanın "ciyərlərini" qorumaq üçün ayrılan büdcə pullarına qənaət edə bilər. Bunun üçün hansı dəyişikliklərə ehtiyac var və Azərbaycan Respublikanın hansı məcəlləsi ilə tənzimlənməsi vəkillərin işidir, amma bir şey aydındır – meşələri məhv edən insanlar ən azı bir ağac əkib böyütməyin nə qədər çətin olduğunu hiss etməlidirlər.
Rəşad Rüstəmov