Pərviz Heydərov: “İndeksasiya və maddi yardım birlikdə son bir ildəki orta inflyasiya səviyyəsini üstələyir”
Azərbaycanda uzun müddətdir gözlənilən əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsinə başlanılıb. Onların sığorta hissəsinə (aylıq pensiya ödənişləri) əlavə edilən məbləğ 3,4% təşkil edəcək - bu, son bir ildə orta aylıq nominal əmək haqqının artması ilə eyni məbləğdə olacaq.
Bundan əlavə, dövlət başçısı əmək pensiyaçılarına 200 manat məbləğində birdəfəlik yardım verilməsi haqqında sərəncam imzalayıb. İstisna uzunmüddətli xidmətə görə müavinət alan şəxslər olacaq - söhbət layiqincə istirahətə yollanmış 99 min vətəndaşdan - dövlət qulluqçularından, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarından və s. gedir. Eyni zamanda, Prezident Nazirlər Kabinetinə müvafiq tapşırıq verib ki, 2022-ci ildə uzunmüddətli stajlara görə əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi və maliyyə dəstəyinin göstərilməsi mexanizmi ilə bağlı təkliflərini təqdim etsin.
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindən verilən məlumata görə, pensiyaların və birdəfəlik yardımın yenidən işlənmiş hissəsi fevral ayının pensiyası ilə eyni vaxtda ödəniləcək. Qurumun məlumatına görə, indeksasiya ötən il orta aylıq nominal əmək haqqının illik artım tempindən asılıdır - Dövlət Statistika Komitəsi bu rəqəmin 3,4 faizi ötmədiyini hesablayıb, bu isə o deməkdir ki, əmək pensiyaları bu ilin yanvar ayından etibarən bu səviyyədə indeksləşdiriləcək. Aydınlıq üçün qeyd edək ki, indeksasiyadan sonra 250 manat pensiya alan 258 manat 50 qəpik, 300 manat məbləğində pensiya alan 310,20 manat pensiya alacaq.
İqtisadçı ekspert Pərviz Heydərovun AYNA-ya şərhinə görə, əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi ilə bağlı sərəncamın fərqi ondan ibarətdir ki, cari ildə uzunmüddətli əmək stajına görə əlavələr alanlar istisna olmaqla, pensiyaçılara rüblük bərabər hissələrlə ödənilən maddi yardım ödəniləcək: “Pensiyaçılara maddi yardımın ödənilməsi nominal əmək haqqının artımı səviyyəsində həyata keçiriləcək. Keçən ilin rəsmi real inflyasiya göstəricilərini nəzərə alsaq, bu, şübhəsiz ki, əmək pensiyaçılarının sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə və onların rifahının yaxşılaşdırılmasına yönəlmiş müsbət addımdır”.
Mütəxəssis bildirib ki, pensiyaların artımı orta hesabla təxminən 9% olacaq: “Eyni zamanda, pensiyası 300 manatdan çox olmayan şəxslər üçün bu artım 10%-ə qədər, bu məbləğdən çox alanlar üçün isə orta hesabla 7-8% təşkil edəcək. İndeksasiya və maddi yardım birlikdə son bir ildə 6,7% təşkil edən orta inflyasiya səviyyəsini üstələyir ki, bu da pensiyaçılara dövlət dəstəyinin daha bir parlaq nümunəsidir”.
“Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sədri Himalay Məmişov açıqlama verib ki, pensiyaçılara hər rübün əvvəlində 50 manat yardım ödəniləcək. Bu, o deməkdir ki, uzunmüddətli əmək stajına görə ödəniş alan pensiyaçılar istisna olmaqla, qalanları əlavə ödəniş alacaq – onu 12 aya bölsək, biz pensiyalarda aylıq 16,6 manat artım alırıq. Maddi yardım da nəzərə alınmaqla, artım ölkə üzrə orta aylıq pensiyanın təxminən 9 faizini təşkil edəcək. Bu müavinət 300 manatadək pensiya alanlar üçün 10%-ə, daha yüksək ödənişlər üçün isə 7-8%-ə qədər olacaq”, - deyə Heydərov vurğulayıb.
2022-ci ilin əvvəlindən pensiyaların indeksləşdirilmiş artımı və maddi yardımın göstərilməsi pensiyaçıların 92%-ni və ya 1,1 milyon nəfəri əhatə edəcək. İl ərzində bu məqsədlərə əlavə olaraq 352 milyon manat vəsait xərclənəcək. 2023-cü ildən isə pensiyaçılara birdəfəlik maddi yardım illik hesablama məbləğinə daxil ediləcək.
Heç kimə sirr deyil ki, ötən ilin əsas problemi qiymət artımı olub. Bununla bağlı artıq iqtisadçılar yüksək inflyasiyanın əlavə kompensasiyası ilə bağlı təkliflər səsləndiriblər. Digər analitiklərin fikrincə, ötən il Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun gəlirlərinin artması belə bir ehtimaldan xəbər verir. Yeri gəlmişkən, bundan əvvəl Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü ilə bağlı aztəminatlı ailələrə 100 manat məbləğində birdəfəlik yardım edilib.