“İran Vilayəti vasitəsilə Azərbaycandakı “beşinci kolon”a müraciət edir”

Siyasət

24.11.2022 - 10:16

Rauf Mirqədirov: “Azərbaycan uzun illər İranı qıcıqlandırmaq istəmədiyi üçün İsraildə səfirliyini açmaqdan imtina edirdi

“İranın yalanı ondan ibarətdir ki, guya Tehran istənilən tərəfin hücumu zamanı Azərbaycanı müdafiə etməyə hazırdır. İnanıram ki, bu yalan o qədər aşkardır ki, bu barədə çox ətraflı danışmağa dəyməz. 30 ildir ki, Azərbaycan Ermənistanın təcavüzü obyekti olub. Bu müddət ərzində Azərbaycan İrandan heç bir yardım almayıb. Əksinə, İran bu illərdə hətta, Əli Əkbər Vilayəti xarici işlər naziri, daha sonra isə Ali dini rəhbərin müşaviri kimi bu ölkənin rəhbərliyində olarkən Azərbaycan torpaqlarını işğal edən Ermənistana fəal köməklik göstərib”.

Bunu AYNA-ya açıqlamasında politoloq Rauf Mirqədirov, İranın Ali dini liderinin müşaviri Əli Əkbər Vilayətinin son məqaləsini şərh edərkən deyib.

Onun sözlərinə görə, Vilayətinin xarici işlər naziri olduğu dövrdə Ermənistanın xilaskarı İran olub: “O illərdə Çeçenistan müharibəsinə görə Rusiya cənub sərhədlərini bağladı. Bu baxımdan İran Ermənistan üçün “həyat yolu” idi. Əslində İranı Azərbaycana qarşı təcavüzdə şərik hesab etmək olar. İrandan təkcə Ermənistana deyil, həm də Azərbaycan ərazisinin işğal olunmuş hissəsinə malların çatdırılmasını xatırlatmaq kifayətdir. Azərbaycan yalnız öz torpaqlarını işğaldan azad etdikdən sonra bu əməkdaşlığa son qoya bildi. Ona görə də yuxarıda dediyim kimi, Vilayətinin sözləri İranın Ali Rəhbərinin müşaviri Əli Xamneyinin səsləndirdiyi yalandır”.

Ekspert əmindir ki, Vilayətinin sözləri İranın imperiya ambisiyalarını gizlətmək məqsədi daşıyır: “Vilayəti bəyan edir ki, İran pasportu olmasa belə, hər bir iranlı azərbaycanlı, hər bir azərbaycanlı isə iranlıdır. Ümumiyyətlə, bu, Azərbaycan xalqının olmaması tezisinin təkrarıdır. Yalnız İran xalqı var. Yəni, “müstəqil Azərbaycan Respublikası yoxdur, İranın keçmiş ərazisidir”. Əks halda Vilayəti üçün İran pasportunu xatırlamağın mənası yox idi”.

“İranın etnik azərbaycanlılara və Azərbaycana münasibəti Rusiyanın Ukraynaya münasibətindən heç də fərqlənmir. Eyni yanaşmadır. İran üçün müstəqil Azərbaycanın mövcudluğu qəbuledilməzdir. İran rəsmiləri üçün Azərbaycan Respublikasının ərazisi hələ də 19-cu əsrdə Rusiya ilə müharibələr nəticəsində Rusiyanın işğalı altında olan İran torpaqlarıdır. İran məntiqinə görə, Rusiya ilə bu müharibələrə son qoyan sülh müqavilələrini çıxarsaq, o zaman bu torpaqlar İrana qayıtmalıdır. Qalan hər şey İran elitasının əsl məqsədlərini ört-basdır etmək üçün sadəcə demaqogiyadır”, - deyə Mirqədirov bildirib.

Analitik hesab edir ki, Azərbaycanla bağlı bu cür qeyri-müəyyən bəyanatın verilməsində məqsəd ölkə rəhbərliyi ilə münasibətləri yaxşılaşdırmaq deyil: “Azərbaycan rəhbərliyi ilə əlaqələr qurmaq üçün tamam başqa şey lazımdır. Konstruktiv dialoq qurmaq üçün belə ictimai bəyanatlardan istifadə olunmur. Düşünürəm ki, Vilayətinin özü Azərbaycanın və İranın etnik azərbaycanlılarının ictimai rəyinə təsir göstərməyə çalışır. Hazırda İranda ciddi siyasi böhran davam edir. Uzun illər teokratik rejimə qarşı aparılan mübarizədə ilk dəfə olaraq etnik azərbaycanlılar bu prosesin fəal iştirakçıları oldular. Və bu zaman Vilayətinin ifadəsi çıxır. Bəli, o, hakim rejimə xidmət edir, amma azərbaycanlıdır və mollakratiyaya daxil deyil. O, Ali rəhbərin müşaviridir və azərbaycanlılara İranın bir parçası olduqlarını, dövlət quran etnik qrup olduqlarını xatırlatmağa çalışır. Vilayəti demək istəyir ki, onlar bu hakimiyyətin bir hissəsidir və azərbaycanlılar bu rejimin zəiflədilməsində, ölkənin əsaslarının laxladılmasında maraqlı olmamalıdırlar”.

Həmsöhbətimizin fikrincə, Vilayətinin müraciətində ikinci məqam ondan ibarətdir ki, o, Azərbaycan Respublikası xalqına İranla ortaq keçmişə malik olduqlarını və tezliklə ortaq gələcəyə malik olacaqlarını xatırladır: “İstisna etmirəm ki, Vilayətinin sözləri Azərbaycanın xarici siyasəti ilə bağlı Azərbaycanda etirazlar yaratmaq cəhdidir. Son vaxtlar Azərbaycanın Qərblə fəal şəkildə əlaqələr qurduğunun şahidi oluruq. Azərbaycan Ermənistan-Azərbaycan nizamlanmasına Avropa İttifaqı və ABŞ-ı cəlb etməyə çalışır və bu, şübhəsiz ki, regiondankənar qüvvələrin regional proseslərə cəlb olunduğunu görən İranı qıcıqlandırır. Burada Türkiyədən söhbət gedir”.

“Azərbaycan uzun illər İranı qıcıqlandırmaq istəmədiyi üçün bu ölkənin hərbi dəstəyinə baxmayaraq, İsraildə səfirliyini açmaqdan imtina edirdi. İsrail silahları Azərbaycana Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş torpaqlarını azad etməyə kömək etdi. Səfirlik ölkələr arasında əsas və mühüm kommunikasiya kanallarından biridir və Azərbaycan İranla mehriban qonşuluq münasibətlərini saxlamaq üçün bundan məhrum edilmişdi. Amma son hadisələr Azərbaycanın xarici siyasət boşluqlarına öz düzəlişlərini etdi və ölkəmiz İsraildə səfirliyini açmaq qərarına gəldi”, - deyə siyasi şərhçi vurğulayıb.

Mirqədirov istisna etmir ki, İran Vilayəti vasitəsi ilə Azərbaycanda “beşinci kolon”a, öz keçmişinin və gələcəyinin İranla bağlı olduğuna inanan, iğtişaşlar törətmək üçün İran rejiminə kor-koranə inanan insanlara müraciət edir: “Beləliklə, İran Azərbaycandakı vəziyyətə və ictimai rəyə təsir etmək qabiliyyətini nümayiş etdirməyə çalışır”.

Müəllif: Asif Aydınlı