İstanbul terrorunun izləri haralara aparır – Üç istiqamət, tək hədəf

Aktual

16.11.2022 - 10:23

Mərkəz rəhbəri: “Terrorçulara qarşı amansız davranılacaq, hətta hava zərbələri endiriləcək”

Noyabrın 13-də İstanbulun mərkəzində, Taksim meydanında 6 nəfərin ölümü, 81 nəfərin yaralanması ilə nəticələnən terror aktı həyata keçirildi. Türkiyə hüquq-mühafizə orqanları dərhal araşdırmaya başladı və hadisəni törətməkdə şübhəli bilinən bir qadın saxlanıldı. İstanbul Polis İdarəsi terror hadisəsini törədən şəxsin Suriyadan olan Ahlam Albashir (Əhləm Əlbəşir) olduğunu açıqladı. Qadın dindirilmə zamanı hadisəni etiraf etdi, təlimatı PKK-nın uzantısı olan YPG/PYD terror qruplaşmasından aldığını söylədi.

Hazırda hadisə ilə bağlı detallı və geniş araşdırma aparılmaqdadır. Bununla yanaşı, hadisənin hansı qüvvələrin göstərişi ilə həyata keçirildiyi haqqında müxtəlif versiyalar səsləndirilir. Versiyalar içərisində işin arxasında ABŞ-ın dayandığı versiyası üstünlük təşkil edir. Belə ki, YPG/PYD ünsürlərini İraq və Suriyada dəstəkləyənin ABŞ olduğu heç kimə sirr deyil. Eyni zamanda, hadisə ilə bağlı danışan Türkiyənin daxili işlər naziri də ABŞ-ı nişan göstərdi.

Ekspertlər bildirirlər ki, bu, Türkiyəyə verilən siyasi mesajdır. Çünki son vaxtlar Türkiyənin dünyada nüfuzu və çəkisi durmadan artır. Türkiyənin qlobal güc olmasını istəməyən qüvvələr isə sabitliyi pozmaqla bu siyasətin qarşısını almağa cəhd göstərirlər.

AYNA-nın mövzu ilə bağlı suallarını cavablandıran “Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlunun sözlərinə görə, İstanbulda ilk dəfə deyil ki, belə bir terror hadisəsi baş verir:

- Türkiyəni hədəf alanlar İstanbulun mərkəzini, İstiqlal küçəsini ona görə seçirlər ki, guya, Türkiyənin gözü bununla daha çox qorxacaq. Terrorun baş verdiyi ərazi İstanbulun ən məşhur yeridir, turistlərin daha çox getdiyi yerdir. Amma bununla Türkiyəni qorxutmaq mümkün deyil. Türkiyə ordusu və polisi son illərdə çox uğurlu əməliyyatlar keçirib. PKK-nın, onun qollarının İraqdakı, Suriyadakı və ölkənin daxilindəki uzantıları zərərsizləşdirilib. Təkcə bu ilə ərzində yüzlərlə terrorun qarşısı alınıb. Amma təəssüf ki, terrorla mübarizədə tam uğur əldə etmək çətin məsələdir. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, PKK terror qruplaşması Türkiyədən güclü zərbələr alsa da, görünür, müxtəlif şəhərlərdə hələ də yatmış hücrələr mövcuddur. Bu hücrələr zaman-zaman hərəkətə gətirilir və terror aktları törədə bilirlər.

- Bundan sonra anti-terror əməliyyatları daha da şiddətlənəcəkmi?

- Təbii ki, şiddətlənəcək. Türkiyə ordusu və polisi terrorçulara daha güclü zərbələr endirəcək. PKK-nın Suriyadakı və İraqdakı kampları bombalanacaq. Terror əmri, böyük ehtimalla, Kandildən verilib. Amma terror qruplaşması anlamamış deyildi ki, bu aktın ağır cavabı olacaq.

- Türkiyənin daxili işlər naziri Süleyman Soylu açıqlamasında ABŞ-ın başsağlığını qəbul etmədiklərini bəyan etdi. Nazir bununla nəyə işarə etdi?

- Ərdoğan da G20 Sammitinə qatılmaq üçün İndoneziyaya səfərindən əvvəl hava limanında ABŞ-ı sərt tənqid etdi və bildirdi ki, baş terrorçu Pensilvaniyada rahat yaşayır, Amerika isə onu Türkiyəyə təslim etmir. Süleyman Soylu isə “başsağlığını qəbul etmirik” deməklə yanaşı, PKK-nın qolu olan YPG/PYD-yə ABŞ tərəfindən maliyyə yardımı, silah yardımı edilməsini  qınadı. Hansı ki, İstanbulda terror törədən şəxs etiraf etdi ki, tapşırığı YPG/PYD-dən alıb. Belə halda, ABŞ-ın Türkiyəni müttəfiq adlandırması məntiqdən uzaqdır. Soylunun açıqlaması həm də bir mesaj idi ki, terrorçulara qarşı amansız davranılacaq, hətta hava zərbələri endiriləcək. Çünki terrorun kökünü kəsmək lazımdır. Bu, belə davam edə bilməz. Kökü kəsilməsə, zaman-zaman belə terror aktları baş verəcək.

- Türkiyənin böyük şəhərlərində buna bənzər terror aktları 4-5 il idi ki olmurdu. Demək olar ki, daxildəki terrorçu ünsürlər zərərsizləşdirilmişdi. Xeyli zamandan sonra yenidən terrorun baş verməsi sual doğurur...

- Bu illər ərzində Türkiyə ordusu və polisi terrorçulara qarşı dağıdıcı zərbələr endirib. Amma dediyim kimi, nə qədər zərərsizləşdirilsələr də, yenə də yatmış hücrələri var. Türkiyənin uğurlu anti-terror əməliyyatları davam edir. Elə Soylunun açıqlamalarına görə, PKK-nın Türkiyə ərazisindəki ünsürlərinin sayı xeyli azalıb və nazir vəd verdi ki, 2023-cü ilədək bir PKK-çı belə, ölkə ərazisində qalmayacaq. Lakin yatmış hücrələr zaman-zaman hərəkətə keçmək əmri alırlar. Yəqin ki, gizli hücrələr bundan sonra da hansısa aktlar həyata keçirə bilər. Bundan Türkiyə sığortalanmayıb. Sadəcə olaraq ciddi əməliyyatlar aparılır, zərərsizləşdirmə tədbirləri görülür, bundan sonra daha sərt addımlar atılacaq.

- Erməni mənşəli terror təşkilatı olan ASALA-dan da bir bəyanat gəldi və bildirdilər ki, İstanbuldakı terroru onlar törədiblər...

- ASALA zamanında Türkiyəyə qarşı terror törədib, türk diplomatları qətlə yetiriblər və s. 1990-cı illərdən sonra ASALA bir qədər qeybə çəkildi. Amma bu, o demək deyil ki, yox oldular. Ermənilər qorxdular ki, əgər bu terrorları davam etdirsələr, Qərb ölkələrindən yetərincə dəstək ala bilməzlər. Lakin yoxa çıxmayıblar. Ola bilsin ki, İstanbuldakı terror aktında ASALA-nın də əli var. Hər halda bu, hüquq-mühafizə orqanlarının araşdırmasından sonra bəlli olacaq.

Onu da qeyd edim ki, İran da bu üsullardan zaman-zaman istifadə edir. 1990-cı illərdə Argentinada bir yəhudi mərkəzi partladılmışdı, yüzlərlə insan ölmüşdü. Bunun araşdırması aparıldı və izi Tehrana gəldi çıxdı. Deməyim odur ki, İranın bu üsullardan istifadə etməsini bilirik. Hazırda İran Azərbaycanla gərginlik yaşayır. Məlumdur ki, Türkiyə Azərbaycanın qardaşı, ən yaxın müttəfiqidir. Bununla İran Türkiyəyə bir mesaj vermək niyyəti də güdə bilər.

Yeri gəlmişkən, bu günlərdə Azərbaycan DTX İrana casusluq edən şəbəkəni ifşa etdi. Təsəvvür edin, gəmi kapitanını belə, öz agentlərinə çevirə biliblər. Deməyim odur ki, bu proseslər bir-biri ilə bağlı məsələlərdir. Son günlər İranla Azərbaycan arasında vəziyyət son dərəcə gərginləşib, bizə qarşı təxribat xarakterli açıqlamalar verilir. İran Parlamentində Prezident İlham Əliyevi və Azərbaycanı hədəf götürüblər. Biz diqqətli olmalıyıq, həm də son dərəcə.

Müəllif: Anar Bayramoğlu