Hazırkı reallıqlardan istifadə edərək Rusiyaya şərab ixracını artıra bilərikmi?
Qərb ölkələrinin sanksiyalar tətbiq etməsi Rusiyada logistik zəncirlərin pozulmasına gətirib çıxarıb. Xüsusilə, bu, şərabların seqmentinə təsir edib. Mütəxəssislərin fikrincə, vəziyyət həmin məhsulların qiymətlərinin artmasına gətirib çıxaracaq - xarici şərablar 2, ruslarınkı isə 1,5 dəfə.
Bundan əlavə, bəzi xarici şərabların başqa ölkələrin şərabları ilə əvəzlənməsinə ehtiyac var idi. Rusiyada şərab istehsalı daxili bazarın tələbatını yalnız yarıya qədər ödəyir. Hesablamalara görə, Rusiya şərabçılarının ölkəni yerli şərab materialları ilə tam təmin edə bilməsi üçün təxminən 30 il vaxt lazımdır.
Hazırkı şəraitdə ekspertlər hesab edirlər ki, Avropa şərablarının xeyli hissəsini Çili, Argentina, Türkiyə, Serbiya kimi ölkələrin, eləcə də şərabçılıqla məşhur olan qonşu ölkələrin şərabları əvəz edəcək.
Azərbaycan şərabçılığın son illər intensiv inkişaf etdiyi ölkədir və Rusiya bu məhsulun əsas idxalçılarından biridir. Amma indiki vəziyyətdə biz Rusiya bazarında bu seqmentdə iştirakımızı artıra bilərdik.
Peşəkar şərabçı Nadir İsmayılovun AYNA-ya dediyinə görə, Ukraynada baş verən müharibə ilə əlaqədar bir aya yaxındır ki, ölkəmizdə şərab məhsullarına tələbat azalıb: “Bu, insanların bundan sonra nə olacağını bilmədən özünü itirməsi ilə bağlı idi. İndi də bir çox insan onsuz güclü ehtiyac olmayan şeylərə pul xərcləməməyə çalışır”.
“Rusiyada da vəziyyət eynidir, vətəndaşlar əsasən zəruri məhsulları alırlar, xüsusən də orada hər şeyin qiymətləri kəskin artıb. Amma bu ölkədə iqtisadi vəziyyət sabitləşsə, o zaman tələb də bərpa olunacaq”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.
Ekspert hesab edir ki, orta və yüksək qiymət kateqoriyalı Azərbaycan şərabları Rusiya bazarında rəqabətə davamlıdır: “Hansı istehlakçıya güvənəcəyini nəzərə almaq lazımdır. Lakin çox ucuz şərablara meyl etməyə dəyməz, çünki bu zaman hətta logistika da sərfəli olmayacaq”.
“İstehlakçının seçimi olmalıdır. Məsələn, Çili yaxşı şərab istehsal edir, amma bu ölkə Rusiyadan uzaqda, Azərbaycan isə yaxındadır. Gürcüstan keyfiyyətli şərab istehsal edir, təcrübəsi və ənənələri var. Azərbaycanda da hər zövqə uyğun müxtəlif üzüm sortlarından yaxşı şərablar var. Şərab zavodları keyfiyyətli məhsul əldə edilən tanınmış Avropa sortlarının üzümlərini alırdı. Şərablarımızın tanınması üçün yaxşı reklam lazımdır. Amma reklam ucuz deyil. İndi bəzi şərab istehsal edən zavodların iqtisadi vəziyyəti yaxşı deyil, çünki onlar məhsullarını sata bilmirlər. Baxmayaraq ki, ola bilsin, reklama pul xərcləsələr də, satışların artması hesabına geri qaytara bildilər, lakin bunu mütəxəssislər hesablamalıdırlar”, - deyə İsmayılov vurğulayıb.
Onun fikrincə, biz Rusiya bazarında şərab məhsullarımızın payını artıra bilərik: “Lakin bu cür qərarlar şərabçılar səviyyəsindən daha yüksək səviyyədə qəbul edilməlidir. Müvafiq razılaşmalar tələb olunur. Amma indi çox şey keyfiyyətdən deyil, siyasi qərarlardan asılıdır. Rusiya alkoqol üstünlükləri baxımından avropalaşıb və şərabdan çox şey anlayan insanlar turş şərablara üstünlük verirlər. Ümumiyyətlə, qırmızı şərablar daha populyardır (70%), lakin çox şey mövsümdən asılıdır. Yaya yaxın ağ şərab istehlakı artır”.
Dayanıqlı İnkişaf Araşdırmaları Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayev mövzuya dair AYNA-ya şərhində Rusiyanın artıq iki ildir yerli şərabçılığı stimullaşdırmağa çalışdığını söyləyib: “Bu il onlar daha çox şərab almalıdırlar, çünki Krımda su problemi həll olunub. Buna uyğun olaraq üzümün məhsuldarlığı da artacaq. Bundan əlavə, uzun müddət əvvəl şərab üçün xammalın idxalına qadağa qoyulması barədə qərar qəbul edilib. Ancaq bəzi materiallarda problemlər var, xüsusən də mantarlar alınmalıdır”.
“Şərablarımızı düzgün təqdim etsək, onların Rusiyaya ixracını artıra bilərik. Rusiyada son illərdə sərt spirtli içkilərə tələbat azalır, şəraba isə artır. Amma reklam, yaxşı dequstasiya kampaniyası lazımdır, özü də təkcə Moskva və Sankt-Peterburqda deyil. Ancaq şərabçılığı ciddi şəkildə inkişaf etdirmək niyyətindəyiksə, şüşə qabları, qapaqları, etiketləri də özümüz istehsal etməliyik. Bu, bizə imkan verəcək ki, bu məsələdə idxaldan asılı olmayaq”, - deyə mütəxəssis vurğulayıb.