Virusun həm həzm, həm də tənəffüs sistemini iflic etdiyi faktı da var
Koronavirus təhlükəsindən qorunmaq üçün gigiyena qaydalarına əməl etməklə yanaşı, hələlik üz üçün tibbi maskalardan istifadə tövsiyə olunur. Bəs bu maskalardan hansı insanı daha çox qoruya bilir? AYNA xarici mediaya əsasən, tibbi maskaların effektivliyi barədə tövsiyələri təqdim edir.
Koronavirusun yayıldığı ölkə Çində üz maskası sənayesi çökmüş vəziyyətdədir. Artıq bu sahədə əhalinin təlabatının ödənməsində problemlər yaranıb, virusa yoluxma isə dayanmadan artır.
Bəzi araşdırmalara görə, cərrahi maska taxmaq qripin qarşısını almağa kömək edə bilər, çünki yoluxmuş şəxs öskürəndə, asqıranda və ya danışanda virus havadakı damlalar vasitəsilə yayılır. Bir maska ardıcıl geyinilsə və ağız və burun tam örtülərsə, qorunmaq mumkundur.
ABŞ Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzləri bütün insanların kütləvi maskadan istifadəsini doğru hesab etmir. Yalnız virusla xəstələnən və ya yoluxduğuna inandıqları insanlarla birlikdə yaşayan və ya onlara qayğı göstərən insanlara üçün üz maskaları tövsiyə edir.
Virusdan qorunmağın əsas yolu da əllərin tez-tez yuyulmasının qrip kimi xəstəliklərin yayılmasının qarşısını almağın ən yaxşı yol olduğunu söyləyirlər. Əllərinizi tez-tez sabun və su ilə, ən azı 20 saniyə yuyunmağı və ya sabun, su olmadıqda, ən azı 60%-lik spirtdən əsaslı əl təmizləyicisini istifadə etməyi məsləhət görür. Çində N95, eləcə də cərrahi maskalara olan tələb, ölüm xəbərlərindən sonra artıb, əksər mağazalar, qoruyucu vasitələrin hamısının satıldığını elan edib.
Filipinin eks səhiyyə katibi Esperanza Cabral xəstəxanalarda istifadə edilən maskalara alternativ olaraq parça maskaların istifadə edilə biləcəyini, ancaq hər gün sabun və su ilə yuyulmalı olduğunu söyləyib.
Ümumiyyətlə, üz maskaları gündəlik yuyulmaya ehtiyac duyur, birdəfəlik cərrahi maskalar hər dörd saatda dəyişdirilməlidir.
"Tez-tez yumalısan, çünki virus - əgər varsa - maskada tutduğunuz maska içində qalacaq", - deyə Cabral əlavə edib.
Geyilən maskalar düzgün gigiyena, xüsusilə də tez-tez və hərtərəfli əl yuma praktikası ilə müşayiət olunmalıdır. Bu maskalar 100 faiz təsirli deyil, çünki hələ də havanın keçə biləcəyi boşluqlar var, amma heç taxmamaqdan daha yaxşıdır. Yoluxanın öskürdüyü və asqırdığı zaman virus havaya buraxılır və üzünə, əlçatan səthlərə enə bilər.
Alimlər hesab edirlər ki, insanların bütün gün maskada gəzməyi də doğrudur. Əgər əminsinizsə, məkanda koronaviruslu xəstə yoxdur, o halda maskadan istifadə etməyə gərək yoxdur.
Bir qrup həkim isə virusdan qorunmaq üçün daim duzlu su qarışığından istifadəni məsləhət görür. Bunun həm daxilə, həm də dəri səthinin dizenfeksiyasında istifadə olunması tövsiyə edilir.
Qeyd edək ki, koronavirusun yarasa yeyən ilanlardan insanlara yoluxduğu deyilir. Amma virusun həm həzm, həm də tənəffüs sistemini iflic etdiyi faktı da var.
Dünya üzrə virus 23 ölkəyə yayılıb. Çində 213 nəfər ölüb, 10 minə yaxın insan isə virusa yoluxub.