Ermənistan seçim etməli olacaq, başqa yol qalmır
Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təkbaşına bərpa etmiş qalib ölkə kimi özünü göstərərək, beynəlxalq aləmdə mövqeyini uğurla möhkəmləndirməkdə davam edir. Davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi fonunda ölkənin artan geosiyasi və geoiqtisadi əhəmiyyəti Azərbaycana gələcək fəaliyyət proqramını irəli sürməyə imkan verir. Prezident İlham Əliyev Azərbaycan mətbuatına müsahibəsində bu barədə daha ətraflı danışıb.
Şübhəsiz ki, Əliyevin bəyanatlarında birinci yerdə Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması və bu prosesə xarici müdaxilə cəhdləri mövzusu əsas yer tuturdu.
Belə ki, Azərbaycan Prezidenti İkinci Qarabağ müharibəsi başa çatdıqdan sonra iki illik nəticələrə yekun vuraraq, müharibənin nəticələrinin dünya tərəfindən qəbul edildiyini bəyan edib: “Azərbaycanın haqqı bir daha təsdiqləndi və biz müharibənin nəticəsində yaranmış vəziyyəti daha da gücləndirməliyik, yəni mövqelərimizi daha da gücləndirməliyik. Son iki ildə istər beynəlxalq münasibətlər müstəvisində, istərsə də ölkə daxilində istədiyimizə nail ola bilmişik”.
Əliyev eyni zamanda qeyd edib ki, dünyanın siyasi elitası Azərbaycanın bu qələbəni nəyin bahasına əldə etdiyini, ölkənin hansı risklərə getdiyini, bu gün hansı qüvvələrə qarşı mübarizə apardığını yaxşı anlayır.
Prezidentin çıxışı çox konkret idi. O, konkret ünvanlarının adlarını açıq şəkildə çəkib. İlk növbədə onun mesajları fırıldaqla danışıqlar prosesini sabotaj edən Ermənistan rəhbərliyinə ünvanlanır.
İlham Əliyev Ermənistana son şans verdi: “Biz uzun müddət belə yaşaya bilərik, sülh müqaviləsi olmayacaq, yaxşı, lazım deyil. Bəs onda nə olacaq? Sonra görəcəyik. Beləliklə, düşünürəm ki, onlar (Ermənistan rəhbərliyi - red.) mənim mesajlarımı eşidib düzgün nəticə çıxaracaqlar. Yenə deyirəm, mən bu işdə təzyiq göstərən kimi görünmək istəmirəm və heç bir halda, heç bir vaxt hətta hörmətə layiq olmayan adama belə, hörmətsizlik etməmişəm. Amma sadəcə olaraq bu məsələni yenidən gündəmə gətirməliyəm. Çünki bu il, məncə, son şans olacaq. Çünki sonra 2024-cü ildir, ondan sonra isə 2025-ci ildə Rusiyanın sülhməramlı missiyası başa çatır. Onlar öz burunlarından bir az da irəli düşünməlidirlər”.
Ermənistanın Azərbaycanla sərhədi delimitasiya etməkdən imtina etməsinə münasibət bildirən Prezident öz mövqeyini açıq şəkildə ortaya qoydu: “Onlar delimitasiya istəmirlər – heç olmasın. Bu, o deməkdir ki, sərhəd bizim uyğun gördüyümüz yerdən keçəcək. Odur ki, mən belə terminlərə müraciət etməyə məcburam. Sərhəd delimitasiya olunmayıb, kim deyib ki, ordan keçir, burdan yox. Düşünürəm ki, sərhəd buradan keçir. Məndə belə danışmaq üçün səbəblərim var - tarixi, kartoqrafik. Odur ki, bu məsələdə bizimkindən daha çox onların (Ermənistanın - red.) maraqları var”.
Əliyev bu sözləri ilə çox açıq şəkildə göstərir ki, Azərbaycanın Ermənistana öz şərtlərini diktə etməyə tam haqqı var. Hadisələrdən göründüyü kimi, Ermənistan sülh müqaviləsi bağlamaq üçün Azərbaycanla əlaqə yaratmaq əvəzinə, Qərbin, ilk növbədə Fransanın dəstəyini almağa çalışır.
Ermənistan-Azərbaycan nizamlanması məsələsində Fransanın mövqeyinə toxunan Azərbaycan lideri vurğulayıb ki, mövcud vəziyyət Fransa hökumətinin addımlarının nəticəsidir: “Ümid edirəm ki, gələcəkdə Fransada Azərbaycanla münasibətləri yüksək qiymətləndirən hökumət formalaşacaq, çünki biz öz siyasətimizdə onlarla həmişə yalnız dostluq niyyəti ilə əməkdaşlıq etmişik”.
Əslində, dövlət başçısı öz bəyanatlarında danışıqlardan yayınan Ermənistana öz şərtlərini diktə edir və növbəti hökmünü açıqlayır. Madam ki, İrəvan öz öhdəliklərini yerinə yetirməkdən boyun qaçırır, Bakı nəyə görə boş oturmalıdır? Xüsusilə də Zəngəzur dəhlizinin açılması məsələsində.
Bu barədə danışan ölkə rəhbəri qeyd edib ki, Zəngəzur dəhlizi Bakı üçün təkcə iqtisadi və nəqliyyat layihəsi deyil, həm də strateji layihədir, Azərbaycanın təbii haqqıdır. Bu gün Ermənistan Zəngəzur dəhlizinin açılmasından yayınmağa çalışır, faktiki olaraq artıq iki ildən çoxdur ki, Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan dövlət başçılarının imzaladığı 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanatın müddəalarından irəli gələn öhdəliklərini yerinə yetirmir.
“Ancaq bu, bizə mane olmayacaq. Yəni, bu, bizim üçün strateji layihədir və təkcə bizim üçün deyil, həm də bir sıra qonşu ölkələr və böyük coğrafiya üçün”, - deyə Əliyev vurğulayıb.
Azərbaycan Prezidentinin dedikləri indiki reallığa əsaslanır. Ermənistan öz öhdəliklərindən imtina etmək iqtidarında deyil. İrəvan üçün vəziyyətdən yeganə çıxış yolu Ermənistanın Azərbaycana qarşı bütün ərazi iddialarını aradan qaldıracaq sülh müqaviləsinin imzalanmasıdır. Cənubi Qafqazda çoxdan gözlənilən sülhə və sabitlik dövrünün başlanmasına əl uzadan güclü iqtisadiyyata və orduya malik müstəqil Azərbaycan Ermənistana qarşılıqlı hörmətə əsaslanan mehriban qonşuluq münasibətləri qurmaq üçün unikal şans verir.
Azərbaycan Prezidenti ölkənin artan imkanlarını təkcə sözdə deyil, həm də dünya oyunçuları üçün vacib olan iri regional təşəbbüslərin həyata keçirilməsi istiqamətində konkret addımlarla nümayiş etdirir. Ermənistanın bu prosesləri torpeda etmək üçün göstərdiyi əhəmiyyətsiz səylər vəziyyəti kökündən dəyişmir. Ermənistan yalnız onun gələcək taleyi deyil, həm də dünya oyunçularının ona münasibətindən asılı olan seçim etməli olacaq. İlham Əliyevin sözlərinə görə, 2023-cü il bunun üçün son şans olacaq.