“Aqrar sahədə istehsalı və ixracatı 32 dəfə artırmaq mümkün deyil”
“Bu ilin yanvar-iyul aylarında ölkəmiz 12 mlrd. 267 mln. dollarlıq ixracatımız olub:
1) Xam neft - 9 mlrd. 541 mln. dollar
2) Neft məhsulları - 307 mln. dollar
3) Təbii qaz - 1 mlrd. 262 mln. dollar
4) Elektrik enerjisi - 56 mln. dollar
Yəni xammala bağlı ixracat - 11 mlrd. 166 mln. dollar təşkil edib”.
AYNA xəbər verir ki, bunu iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli bildirib.
“Yerdə qalır 1 mlrd. 101 mln. dollar, yəni 11 mlrd.166 mln. dolları 150 min nəfərin çalışdığı sahələr ixrac edib, yerdə qalan 5,5 mln. nəfər əmək qabiliyyəti olan əhalinin ixracatda payı cəmi-cümü 1 mlrd. 101 mln. dollardır”, - deyə N.Cəfərli qeyd edib.
İqtisadçının sözlərinə görə, ən çox satdığımız qeyri-neft məhsulu meyvə-tərəvəzdir - 345 mln. dollarlıq ixracatımız olub: “Hökumət deyir ki, aqrar sahəni inkişaf etdirib pul qazanacağıq - bu nağıldır, mifdir. Xammala bağlı ixracatı əvəz etmək üçün aqrar sahədə məhsul istehsalını və ixracatını 32 dəfə artırmaq lazımdı - bu mümkün deyil. Ölkənin torpaq sahəsi, su resursları, məhsuldarlığın səviyyəsi buna imkan vermir”.
“Ölkənin fəlakətli şəkildə neftdən asılılığını deyəndə həm də bu amilləri nəzərə alırıq. Gələn ilin büdcəsinin birbaşa neftdən asılığı 57%-dir, amma dolayı asılılıq da var - dəfələrlə bunu izah etmişik, bir də deyim: Həmin 57% neft pulu büdcədən maaş və təmir-tikinti, investisiya layihələri şəklində ayrılır - büdcədən maaş alanlar 14% vergi verib həmin pulun bir hissəsini büdcəyə qaytarır, 3%-də sosial müdafiə fonduna ödəyir - yəni o da, əsasən, büdcə pulu hesabına dolur”, - deyə ekspert əlavə edib.
N.Cəfərlinin sözlərinə görə, hər il büdcədən təmir-tikinti və investisiyalara ayrılan 6-8 mlrd. manat ölkədə iqtisadi canlanma yaradır: “Həmin vəsaitin bir hissisə podratçı və subpodratçı şirkətlərin gəlir və digər vergi öhdəlikləri kimi yenidən büdcəyə dönür - adını da qeyri-neft sektorundan gələn vergi ödəməsi qoyurlar. İşçilər büdcədən aldıqları maaşı ticarətdə xərcləyirlər - o sahədə də vergi öhdəlikləri yaranır, həmin pulun bir hissəsi büdcəyə dönür, buna da qeyri-neft sektoru deyirlər”.
“Real vəziyyət budur, neft olmasa, acından oboy yeyərik, dünyada xammaldan ən çox asılı ölkə bizik - heç Nigeriyada da belə asılılıq olmayıb, indi də yoxdur...”, - iqtisadçı əlavə edib.